De poststempelfabriek bij 's Rijksmunt 1865-1901 - incl. CD-Rom

Hardcover in nieuwstaat, zonder inschrijvingen. Incl. CD-Rom

Auteur: M.L.F. van der Beek

• Nederlands 
• Hardcover 
• 9789073465145 
• 184 pagina's

T ussen 1865 en 1969 hebben vele tienduizenden stempels ten behoeve van de Nederlandse Posterijen het Utrechtse munthuis verlaten. Hun pro-ductie vond aanvankelijk plaats in een aparte werkplaats binnen het gebouwencomplex van 's Rijks Munt, de Poststempelfabriek.

De Poststempelfabriek bij 's Rijks Munt ressorteerde bij haar oprichting in 1865 onder hetzelfde departement waar ook de Posterijen was ondergebracht: eerst het Ministerie van Financiën, vanaf 1877 het Ministerie van Waterstaat Handel en Nijverheid. Na de reorganisatie van 's Rijks Munt tot staatsbedrijf in 1902 zou de Poststempelfabriek haar onafhankelijke status verliezen en werd de werkplaats een afdeling van het Staatsbedrijf 's Rijks Munt.

Deze studie beperkt zich tot de periode 1865 tot en met 1901, het tijdperk vóór het Staatsbedrijf dus, waarin de Poststempelfabriek nog een apart bedrijfje vormde dat in principe los stond van de andere activiteiten in het Utrechtse munthuis. De enige elementen die het muntbedrijf en de Poststempelfabriek ver-bonden waren hun gemeenschappelijke huisvesting en het feit dat beide onder toezicht stonden van het Munt-Collegie. De belangrijkste bron van gegevens voor deze studie vormde dan ook het archief van dit college, dat beheerd wordt door Het Nederlands Muntmuseum te Utrecht.

Hiernaast is gebruik gemaakt van O.M. Vellinga's De Poststempels van Nederland 1676-1915 (de nadruk uitgegeven door De Nederlandse Bond van Filatelisten-Verenigingen 1990). Enkele gegevens over machinestempels zijn afkomstig uit F.W. van der Wart, De poststempels van Nederland - Machinestempels (uitgegeven door de Nederlandse Vereniging van Poststukken- en Poststempelverzamelaars 1991). Voor de chronologie van de vroegste poststempels van de Poststempelfabriek is verder een fotokopie benut van het "stempelboek" 1855 1868. Het origineel hiervan bevindt zich in het Museum voor Communicatie in Den Haag.

Tenslotte heb ik voor vele data van de bestelling van poststempels bij de Poststempelfabriek gebruik kunnen maken van de database die A.P. de Goede over dat onderwerp heeft samengesteld, een monnikenwerk waarvoor hij niet genoeg geprezen kan worden.

Een woord van dank gaat uit naar A.P. de Goede voor zijn vele adviezen, naar dezelfde en tevens naar P.A.M. Beliën, J.G. Stuurman en A.A.J. Scheffers voor het kritisch doorlezen van de concepttekst en naar K. Havelaar en M. Kleijnen van het Museum van Communicatie, J. Vos en wederom A.P. de Goede voor hun bijdrage aan het totstandkomen van de afbeeldingen.